Thuyết lãnh đạo hành vi là lý thuyết về đánh giá nhà lãnh đạo theo những hành động được thể hiện thay vì quan tâm đến các đặc điểm tính cách của họ. Những người ủng hộ lý thuyết này tin rằng lãnh đạo không phải được “sinh ra” mà là được “tạo ra”. Tất cả những gì một người cần làm để trở thành một nhà lãnh đạo hiệu quả là học hỏi, rèn luyện theo những mẫu hành vi nhất định.
Lý thuyết lãnh đạo hành vi không chủ trương nói về các đặc điểm tính cách tự nhiên mà tập trung quan sát và đánh giá các hành động và hành vi của nhà lãnh đạo khi họ phản ứng với một tình huống cụ thể. Cách tiếp cận này tin tưởng rằng bất kỳ ai cũng có thể trở thành một nhà lãnh đạo hiệu quả nếu họ tự nhận thức về hành vi của bản thân, hiểu tầm quan trọng của hành vi cá nhân ảnh hưởng đến năng suất, tinh thần của tổ chức, từ đó chủ động dấn thân học hỏi, thực hiện thuần thục một số mẫu hành vi nhất định cũng như biết cách áp dụng các hành vi có lợi vào công việc.
Có nhiều kiểu mẫu lãnh đạo theo thuyết lãnh đạo hành vi. Mỗi kiểu mẫu còn được gọi là phong cách và nó liên quan đến một tập hợp các hành vi khác nhau và mang lại hiệu quả khác nhau tùy vào bối cảnh áp dụng. Dưới đây là 10 phong cách lãnh đạo và những đặc trưng hành vi mà cnman.vn muốn giới thiệu đến bạn.
- Lãnh đạo định hướng con người – People-oriented leaders
Các nhà lãnh đạo định hướng vào con người tập trung vào các hành vi cho phép họ đáp ứng nhu cầu của những người mà họ tương tác, bao gồm người giám sát, nhân viên và khách hàng. Họ chủ yếu được thúc đẩy bởi kết nối và giao tiếp giữa các cá nhân. Các nhà lãnh đạo định hướng vào con người xây dựng mối quan hệ với các thành viên trong nhóm của họ để thúc đẩy họ thực hiện tốt. Loại nhà lãnh đạo này ủng hộ hành vi liên quan đến:
Khuyến khích hợp tác;
Khen thưởng thành công;
Quan sát sự tiến bộ của nhóm;
Các thành viên trong nhóm cố vấn.
2. Lãnh đạo định hướng nhiệm vụ – Task-oriented leaders
Các nhà lãnh đạo định hướng theo nhiệm vụ chủ yếu tập trung vào việc thiết lập mục tiêu và đạt được mục tiêu. Các nhà lãnh đạo định hướng theo nhiệm vụ phát triển mạnh trong một môi trường có cấu trúc tốt và thường thể hiện hành vi có thẩm quyền. Họ thường tập trung hơn vào kết quả cuối cùng của nhóm hơn là quá trình phát triển hàng ngày. Các hành vi phổ biến đối với một nhà lãnh đạo định hướng nhiệm vụ bao gồm:
Khởi xướng các dự án;
Quy trình tổ chức;
Làm rõ hướng dẫn;
Thu thập dữ liệu liên quan.
3. Lãnh đạo tham gia – Participative leaders
Các nhà lãnh đạo tham gia cố gắng đưa toàn bộ nhóm của họ vào quá trình ra quyết định. Họ ưu tiên giao tiếp tích cực, hợp tác và phản hồi. Các nhà lãnh đạo tham gia biết điểm mạnh và điểm yếu của nhóm của họ và phân công nhiệm vụ phù hợp. Phong cách lãnh đạo này cho phép tiếng nói của mọi thành viên trong nhóm được lắng nghe và cân nhắc. Các nhà lãnh đạo tham gia có khả năng:
Tạo điều kiện cho các cuộc họp nhóm;
Yêu cầu phản hồi mang tính xây dựng;
Đưa ra đề xuất để cải thiện;
Phân công nhiệm vụ cho các thành viên khác trong nhóm.
4. Lãnh đạo hiện trạng – Status-quo leaders
Các nhà lãnh đạo hiện trạng cố gắng ưu tiên cả năng suất và sự hài lòng của nhân viên. Họ đảm bảo rằng tất cả các nhiệm vụ được hoàn thành đúng hạn đồng thời hỗ trợ và khuyến khích các thành viên trong nhóm của họ. Các nhà lãnh đạo Staus-quo thường đáp ứng nhu cầu của nhóm của họ mà không vượt quá mong đợi. Một số hành vi liên quan đến các nhà lãnh đạo nguyên trạng bao gồm:
Phân bổ công việc đồng đều;
Yêu cầu báo cáo tiến độ thường xuyên;
Thực thi các chính sách của công ty một cách công bằng;
Trả lời phản hồi một cách trung lập.
5. Lãnh đạo thờ ơ – Indifferent leaders
Các nhà lãnh đạo thờ ơ không ưu tiên tương tác hoặc giao tiếp với nhóm của họ. Họ thường giám sát tiến độ từ xa và không đóng góp vào nỗ lực hàng ngày của nhóm. Họ chủ yếu tập trung vào thành công và thăng tiến cá nhân. Do thiếu sự hợp tác, phong cách lãnh đạo thờ ơ được nhiều người coi là kém hiệu quả nhất trong các kiểu lãnh đạo hành vi. Các hành vi điển hình cho các nhà lãnh đạo thờ ơ bao gồm:
Né tránh câu hỏi;
Trì hoãn;
Ít chia sẻ thông tin;
Giao nhiệm vụ không mong muốn cho người khác.
6. Lãnh đạo độc tài – Dictatorial leaders
Các nhà lãnh đạo độc tài thường coi trọng kết quả hơn con người. Họ có thể gây áp lực cho các thành viên trong nhóm của mình để thực hiện tốt ngay cả trong giai đoạn căng thẳng hoặc thử thách. Các nhà lãnh đạo độc đoán thường thành công trong việc mang lại kết quả chất lượng cao nhưng có thể gặp phải tỷ lệ doanh thu cao do sự không hài lòng và kiệt sức của nhân viên. Các hành vi của một nhà lãnh đạo độc tài bao gồm:
Cứng nhắc trong phân công nhiệm vụ;
Thiếu lắng nghe;
Bỏ qua phản hồi;
Quan tâm đến mục tiêu ngắn hạn.
7. Lãnh đạo câu lạc bộ đồng quê – Country club leaders
Các nhà lãnh đạo Country club ưu tiên mức độ hạnh phúc và hài lòng của các thành viên trong nhóm của họ. Họ tin rằng một nhóm thoải mái và được cung cấp đầy đủ sẽ có nhiều khả năng thành công hơn. Các thành viên trong nhóm có khả năng thể hiện mức độ tin cậy và lòng trung thành cao khi làm việc với các nhà lãnh đạo theo phong cách này. Một số nhà lãnh đạo Country club có thể hy sinh năng suất để đổi lấy việc cải thiện tinh thần của nhóm hoặc các mối quan hệ tại nơi làm việc. Hành vi của các nhà lãnh đạo thuộc nhóm này liên quan đến:
Chú trọng phản hồi đến thành viên trong nhóm;
Chú trọng đến phúc lợi của nhân viên;
Bảo vệ lợi ích và quyền lợi của người lao động;
Chú trọng hỗ trợ thành viên trong nhóm.
8. Lãnh đạo có cơ sở – Sound leadership
Lãnh đạo có cơ sở được coi là loại lãnh đạo hành vi hiệu quả nhất. Tuy nhiên, nó thường khó thực hiện trên thực tế. Các nhà lãnh đạo có cơ sở ưu tiên năng suất và tinh thần đồng đội như nhau. Họ coi trọng các thành viên trong nhóm của mình, đặt ra các mục tiêu có thể đạt được và mang lại kết quả chất lượng cao. Về bản chất, họ có động lực để thành công và tìm thấy sự hài lòng trong việc hỗ trợ sự tiến bộ của nhóm của họ. Các nhà lãnh đạo có sơ sở thể hiện các hành vi như:
Khuyến khích giao tiếp cởi mở;
Cho phép nhân viên làm việc độc lập;
Lắng nghe và thực hiện phản hồi;
Chú trọng hoạt động đào tạo, phát triển chuyên môn cho các thành viên trong nhóm;
9. Lãnh đạo cơ hội – Opportunistic leaders
Các nhà lãnh đạo cơ hội lựa chọn các hành vi khác với các phong cách trước đó. Họ có thể điều chỉnh và điều chỉnh phong cách lãnh đạo của mình để phù hợp với một tình huống cụ thể. Họ hướng đến mục tiêu và sẽ sử dụng bất kỳ phương pháp nào cần thiết để đạt được mục tiêu của mình. Ví dụ: họ có thể áp dụng tính cách độc tài trong những tuần trước thời hạn quan trọng và sau đó chuyển sang lãnh đạo câu lạc bộ đồng quê sau đó để hàn gắn mối quan hệ với đội của họ. Các hành vi cụ thể của một nhà lãnh đạo cơ hội khác nhau, nhưng có thể bao gồm:
Thiếu tính nhất quán;
Theo đuổi kết quả bất chấp chi phí;
Thực thi các tiêu chuẩn riêng để thành công;
Quan tâm đến nhóm nhằm cải thiện hiệu suất.
10. Lãnh đạo gia trưởng – Paternalistic leaders
Phong cách lãnh đạo này cố gắng nghiêm khắc nhưng công bằng, giống như một người cha với một đứa con. Các nhà lãnh đạo gia trưởng hướng đến mục tiêu nhưng sẵn sàng linh hoạt về phương pháp. Họ thường xuyên đặt ra những mục tiêu cao cả và thưởng cho những thành viên trong nhóm đạt được chúng. Họ đánh giá cao các kỹ năng cá nhân của các thành viên trong nhóm và tạo cơ hội để họ phát triển một cách chuyên nghiệp. Các hành vi khác liên quan đến phong cách gia trưởng bao gồm:
Khen thưởng hành vi tích cực hoặc thành công;
Kỷ luật những yếu kém, thất bại;
Bỏ qua phản hồi;
Trao cơ hội lãnh đạo cho những nhân viên có triển vọng.
Bạn cảm thấy mình đang hoạt động đặc trưng theo phong cách lãnh đạo hành vi nào? Và hiện tại tổ chức của bạn có thực sự phù hợp với phong cách lãnh đạo bạn đang áp dụng?
#Tamlylanhdao
Nguồn tham khảo: www.indeed.com